نظامیان صهیونیست از دوشنبه‌شب به شهروندان فلسطینی که برای گرامیداشت سالروز اسرا و بعثت پیامبر اسلام در صحن باب‌العامود قدس تجمع کرده بودند، حمله و با شلیک گلوله و گاز اشک‌آور به سوی آنها ده‌ها نفر را مجروح و شماری را بازداشت کردند. در جریان این اقدامات خشونت‌آمیز یک نوزاد فلسطینی دچار خفگی شد. علاوه بر این در جریان مراسم بزرگداشت عید مبعث نظامیان صهیونیست طی اقداماتی وحشیانه یک دختر ۱۲ ساله فلسطینی را در ملأ عام در قلب قدس اشغالی از ناحیه صورت هدف گلوله قرار دادند. این جنایات در حالی رقم می‌خورد که رسانه‌های جهان در این روزها کمترین توجهی به وضعیت فلسطینی‌ها و جنایات بی‌حد و مرز صهیونیست‌ها علیه آنها ندارند. به گزارش «وطن‌امروز» دیروز چندین نیروی ضد شورش اسرائیلی روی پلکان دروازه دمشق مسجدالاقصی جلوی چشم حاضران یک گلوله نارنجک آتش‌زا به صورت این دختر 12 ساله شلیک کردند که باعث شکستن و سوراخ شدن فک او شد. مردم بلافاصله این دختر را به بیمارستان انتقال دادند. آنها لحظاتی بعد یک زن جوان را که به این جنایت معترض بود و در مقابل دستگیری مقاومت می‌کرد زیر مشت و لگد گرفتند. این حرکت غیرانسانی باعث اعتراض مردمی در این منطقه و بالا گرفتن درگیری‌ها میان فلسطینیان و اشغالگران در قدس شد. تصاویر مربوط به این حرکت وحشیانه که به سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، موجی جدید علیه تجاوزگری صهیونیست‌ها را به وجود آورده است. 

پیش‌تر در حمله شب مبعث صهیونیست‌ها به بیت‌المقدس 37 نفر مجروح و 24 نفر بازداشت شدند و یک نوزاد به شهادت رسید. 

دوشنبه‌شب ساکنان محله باب العامود در قدس اشغالی که در حال برپایی مراسم سالگرد اسرا و بعثت پیامبر اسلام بودند با حمله و سرکوب نظامیان اسرائیلی مواجه شدند. اشغالگران با شلیک گاز اشک‌آور و نارنجک‌های صوتی به مردم حمله‌ور شدند. 

هلال احمر فلسطین اعلام کرد در این درگیری‌ها 37 فلسطینی زخمی شدند که شماری از آنها از جمله یک زن و یک کودک معلول برای مداوا به بیمارستان منتقل شدند. منابع پزشکی اعلام کردند یک نوزاد 6 ماهه نیز بر اثر استنشاق گاز اشک‌آور دچار خفگی شد. منابع محلی در قدس تاکید کردند نظامیان اسرائیلی دست‌کم 24 نفر را هم در مناطق مختلف قدس بازداشت کردند. 

همزمان نظامیان صهیونیست دیروز نگهبانان مسجدالاقصی را در نزدیکی باب السلسله مورد حمله قرار داده و یکی از آنها را بازداشت کردند. اشغالگران قدس شریف 6 نفر از نگهبانان مسجدالاقصی را تبعید کرده و حکمی صادر کردند که آنها تا مدت‌ها اجازه ورود به این مسجد را ندارند. یک روز جلوتر دادگاهی اسرائیلی یکی دیگر از نگهبانان مسجدالاقصی را به مدت 6 ماه از ورود به قبله نخست مسلمانان منع کرده بود. این در حالی است که نگهبانان مسجدالاقصی و کارکنان اداره اوقاف اسلامی قدس همواره در معرض حملات و تجاوزات اشغالگران اسرائیلی قرار دارند.

 

* شهادت ۲ جوان فلسطینی در کرانه باختری

در حمله بامداد دیروز نظامیان اسرائیلی به اردوگاه جنین در کرانه باختری نیز ۲ جوان فلسطینی بر اثر درگیری مسلحانه با متجاوزان به شهادت رسیدند و یک نفر دیگر زخمی شد. منابع فلسطینی اعلام کردند یکی از ۲ جوان به شهادت رسیده در اردوگاه جنین، عبدالله الحصری، آزاده فلسطینی و از مبارزان گروهان‌های قدس بوده است.

رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی که جنگ یک‌طرفه‌ای را علیه فلسطین و یمن شروع کردند و همچنان ادامه می‌دهند، با این واکنش فیفا مواجه شدند که فوتبال را سیاسی نکنیم. این نهاد خیلی شیک و راحت از این موضوع مهم گذشت اما حالا جنگ نظامی روسیه علیه اوکراین، واقعیت فیفا و همچنین یوفا را نشان می‌دهد. 

«فوتبال را سیاسی نکنیم» یا «ورزش جای سیاست نیست» تنها زمانی کاربرد دارد که متجاوز، حمایت غرب را پشت سرش ببیند. اگر غیر از این باشد خواهید دید تنها ظرف چند روز چگونه سنگین‌ترین و عجیب‌ترین تحریم‌های تاریخ ورزش بر سر کشور شروع‌کننده جنگ آوار می‌شود. بعد از حمله نظامی ارتش روسیه به اوکراین، روزی نبود که چند خبر از تحریم و تعلیق روس‌ها در ورزش جهان نشنویم؛ از گرفتن میزبانی لیگ قهرمانان اروپا تا موارد متعدد دیگر. اما ضربه کاری و اساسی را دوشنبه‌شب فیفا و یوفا متحدا به روسیه و ورزش این کشور زدند. آنها که چند روز قبل بازی در روسیه را ممنوع کرده و گفته بودند روس‌ها حق استفاده از پرچم و سرود ملی خود را در بازی (چه ملی چه باشگاهی) ندارند، سرانجام دوشنبه‌شب به وقت تهران، رودربایستی را کنار گذاشتند و عملا با یک حکم، تیم ‌ملی فوتبال روسیه را از جام‌جهانی 2022 قطر خط زدند. دقیقا همان چیزی که چند روز متوالی فدراسیون فوتبال لهستان به همراه فدراسیون‌های چک و سوئد خواستارش بودند. خیلی‌ها اعتقاد داشتند فیفا زیر بار این بدعت نمی‌رود ولی در کمال ناباوری آنها که پیش‌تر چشم‌شان را به تجاوزهای رژیم صهیونیستی و سعودی بسته بودند، این بار دیگر تعارف را کنار گذاشتند و گفتند بله! ورزش اگر ما بخواهیم رابطه مستقیمی با سیاست‌های مدنظرمان دارد. 

شاید بعضی‌ها که حقیقتا از تجاوز و نظام سلطه متنفرند از این اقدام فیفا استقبال کنند اما سوال مهم این است: چرا این قانون درباره عربستان و امارات و همچنین رژیم کودک‌کش صهیونیستی رخ نداد؟ همه نکته ماجرا این است: روسیه مجازات شد اما دیگران چرا نه؟

 

* جام‌جهانی 2022 برای روس‌ها پرید

در عرض تنها چند روز ده‌ها حکم صادر شد و هدف نهایی و غایی این بود که روسیه را به ‌عنوان تنبیه، تبدیل به یک منزوی ورزشی و فرهنگی کنند. فینال لیگ قهرمانان اروپا ماه مه ‌از سن‌پترزبورگ به پاریس منتقل شد و مسابقات جایزه بزرگ فرمول یک که برای سپتامبر در سوچی برنامه‌ریزی شده بود لغو شد. تیم ملی فوتبال روسیه قرار بود در مرحله پلی‌آف جام‌جهانی مقابل لهستان به میدان برود. با این حال فدراسیون فوتبال لهستان و پس از آن فدراسیون‌های سوئد و جمهوری چک اعلام کردند حاضر نیستند با این تیم روبه‌‌رو شوند. فیفا ابتدا دنبال این بود که در کمال آرامش این موضوع را حل‌و‌فصل کند، بنابراین اعلام کرد بازی‌های روسیه در زمین بی‌طرف برگزار می‌شود و این تیم نمی‌تواند با نام کشور خود به میدان برود اما بعد از اعلام این تصمیم، فشار زیادی از سوی غرب به این نهاد وارد شد و حالا به شکل رسمی اعلام شده همه تیم‌های ملی و باشگاهی روسیه از حضور در همه رقابت‌ها محروم شده‌اند. در بیانیه یوفا در این زمینه آمده است: «پس از تصمیمات اولیه اتخاذ شده توسط شورای فیفا و کمیته اجرایی یوفا که اتخاذ تدابیر تکمیلی را در نظر گرفته بود، فیفا و یوفا امروز با هم تصمیم گرفتند همه تیم‌های روسی، اعم از تیم‌های ملی و باشگاهی، تا اطلاع ثانوی از حضور در مسابقات تحت پوشش این ۲ نهاد محروم شوند. این تصمیمات توسط دفتر شورای فیفا و کمیته اجرایی یوفا، که به ترتیب بالاترین ارگان‌های تصمیم‌گیری هر ۲ نهاد درباره چنین موارد فوری‌ای محسوب می‌شوند، اتخاذ شد. 

فوتبال در اینجا کاملا متحد و در همبستگی کامل با همه مردم آسیب‌دیده در اوکراین است. هر ۲ رئیس امیدوارند وضعیت در اوکراین به طور قابل توجهی و به‌سرعت بهبود یابد تا فوتبال بتواند دوباره عاملی برای اتحاد و صلح بین مردم باشد».

اگرچه از لفظ تا اطلاع ثانوی استفاده شده است اما به نظر می‌رسد با توجه به نزدیک بودن این بازی‌ها، روسیه دیگر هیچ شانسی ندارد و از حالا باید جام‌جهانی 2022 را از دست داده بداند. مگر اینکه تا قبل از روز بازی روسیه و لهستان، کرملین و کی‌یف به یک آتش‌بس برسند و بعد از آن فیفا و یوفا، حکم تعلیق را بشکنند. البته ناظران اعتقاد دارند احتمال این اتفاق بسیار اندک است و روس‌ها شانسی برای حضور در قطر نخواهند داشت. 

 

* سیاست یک بام و دو هوا در ورزش

در روزهای اخیر، پس از حمله روسیه به اوکراین شاهد واکنش‌های منفی و محکومیت‌های زیادی از سوی مجامع، باشگاه‌ها، تیم‌های ملی و اشخاص سرشناس ورزشی هستیم. چند میزبانی از روسیه گرفته شده و چند تیم هم اعلام کرده‌اند از بازی مقابل تیم‌های روسی امتناع خواهند کرد. در برخی مسابقات هم تیم‌ها با نمایش پرچم اوکراین به حمله روسیه به خاک این کشور اعتراض کرده‌اند. اما نخستین سوالی که در پی این واکنش‌ها به ذهن متبادر می‌شود این است: مگر همواره شعار نهادهای بین‌المللی ورزشی- تاکید می‌کنیم شعار- جدایی سیاست از ورزش نبوده و نیست؟ اما در عمل شاهد سیاست یک بام و دو هوای کاملا روشن هستیم. سال‌هاست در مسابقات ورزشی بویژه در اروپا شاهد قرعه‌کشی به شکلی هستیم که تیم‌های روسی و اوکراینی با هم برخورد نکنند (که این سیاسی‌کاری هم در نوع خود قابل توجه است!). با این وجود شاید گرفتن میزبانی از تیم‌های روسی و اوکراینی به خاطر درگیر بودن دولت و حکومت این کشورها در جنگ، منطقی به نظر برسد و دیدارهایی که قرار بوده در این 2 کشور انجام شود به زمین بی‌طرف منتقل شود، مثل دیدارهای تیم‌های عراق، سوریه، لبنان، یمن، فلسطین و افغانستان. اما محرومیت یک تیم یا یک باشگاه از مسابقات به بهانه جنگ دولت آن کشور با روح ورزش سازگار نیست! همه ما در سال‌های اخیر شاهد مناقشه ایران و عربستان و در برهه‌ای امارات بوده‌ایم که دیدارهای نمایندگان 2 کشور مقابل هم در زمین بی‌طرف انجام شده آن هم در حالی که جنگی صورت نگرفته است اما سیاسی‌‌کاری یک نهاد بین‌المللی به بهانه ناامن بودن ایران(!) در عمل موجب فراموشی شعار جدایی سیاست از ورزش شده است. 

 اعلام رسمی انصراف تیم‌های لهستان، سوئد و جمهوری چک از بازی مقابل تیم ‌ملی روسیه در پلی‌آف جام‌جهانی ۲۰۲۲ هم در نوع خود جالب بود؛ فیفا با این درخواست موافقت کرد و در عمل نشان داد دخالت سیاست در ورزش کاملا سلیقه‌ای است. 

در کمال تعجب نه‌تنها شاهد محرومیت کشور متجاوز عربستان به خاک یمن در عرصه ورزشی نبوده‌ایم، بلکه میزبانی رقابت‌های ورزشی از جمله فوتبال را هم به این کشور داده‌اند. حتی برگزاری سوپرجام برخی کشورهای مطرح اروپایی را هم در خاک عربستان شاهد بوده‌ایم. باید پرسید اگر تجاوز و جنگ در همه دنیا محکوم است پس این تناقضات چه می‌گویند؟ با استدلال این نهادها، برگزاری مسابقات فرمول یک در بحرین به‌رغم همه اعتراضات جهانی و مردمی یا پیشنهاد میزبانی مشترک جام‌جهانی به رژیم صهیونیستی و امارات از سوی رئیس فیفا اصلا دخالت سیاست در ورزش محسوب نمی‌شود!

درباره رژیم کودک‌کش صهیونیستی هم که نیازی به گفتن نیست و سال‌هاست ایران و برخی کشورهای مسلمان آن رژیم اشغالگر را نامشروع دانسته، با حملات وحشیانه این رژیم مخالفت کرده و حاضر به رویارویی با تیم‌های ورزشی آنها نیستند اما در کمال تعجب شاهد هستیم نهادهای بین‌المللی ورزشی با محرومیت‌های سنگین این عدم رویارویی را پاسخ داده‌اند تا نشان دهند چقدر سیاست در ورزش دخیل نیست!!

دولت انگلیس که ویزای تیم بسکتبال بلاروس را به بهانه همکاری دولت این کشور با روسیه در جنگ با اوکراین لغو می‌کند یا اعلام می‌شود که به رومن آبراموویچ روس اجازه ورود به این کشور را نمی‌دهد، چه پاسخی برای سپردن مالکیت باشگاه نیوکاسل به سعودی‌ها دارد؟!

جالب است بدانید خرداد امسال در دیدار تیم‌های ملی اوکراین و مقدونیه در یورو ۲۰۲۰ هواداران اوکراین بارها به ولادیمیر پوتین توهین کردند و اعلام شد احتمالا اوکراین با جریمه‌های سنگین از سوی یوفا روبه‌رو شود اما هیچ اتفاقی رخ نداد!

با دیدن این نمونه‌ها به تناقض در شعار و عمل نهادهای بین‌المللی ورزشی بیشتر پی می‌بریم و می‌بینیم جنگ و حمله یک کشور به کشور دیگر هر وقت منافع‌شان در آن نباشد بد می‌شود و هر وقت دل‌شان بخواهد چشم‌شان را روی آن می‌بندند.

رها عبداللهی: انقلاب اسلامی ایران دارای اصول ثابت و مستحکمی است که همین اصول ثابت هویت نظام اسلامی و آرمان‌‌های انقلاب اسلامی را شکل می‌‌دهند. در واقع، اصول انقلاب اسلامی، نقشه‌ راه و مسیر حرکت انقلاب را مشخص کرده و چارچوب فعالیت‌ها و اقدامات را در حوزه‌ها و عرصه‌های مختلف کشور از سیاست داخلی و خارجی تا فرهنگ و اقتصاد بیان می‌کند. اما از ۳ دهه قبل سپهر سیاسی ایران شاهد تقابل دوقطبی «تکنوکراسی» و «آرمان‌خواهی»‌‌ شد. تکنوکرات‌‌ها در سال‌های پس از جنگ در مقابل جریان ایدئولوژیک آرمانخواه علم شدند و از لزوم تغییر اصول سخن گفتند؛ انقلاب اسلامی آمده بود تا جامعه را بر اساس آرمان‌‌ها مدیریت کند اما تکنوکرات‌‌ها آرمان‌‌ها را دست‌‌و‌‌پاگیر توسعه می‌‌دانستند. برای آنان محاسبه «هزینه/ فایده» مقدم بر هر تصمیم‌‌گیری سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است و‌‌ رفتار ایدئولوژیک مزاحم تامین منافع ملی. بنابراین از نظر آنان موضع ثابت در عرصه سیاسی وجود ندارد و عقلانیت حکم می‌‌کند آرمان‌‌ها از همه شئون جامعه زدوده شده و عملگرایی جای آن را بگیرد. از آن زمان بود که در گفتمان این جریان، مفاهیم تساهل و تسامح، تنش‌‌زدایی، تفکیک ساحت عرفی جامعه از ساحت مقدس دین و ... جای مفاهیم اصیل انقلاب را گرفت و با همین گفتمان رخت بی‌‌قواره سکولاریزم را بر قامت عده‌‌ای از سیاستمداران و مدیران پوشاند. 

کسی که در تمام طول این سال‌ها طلایه‌دار تفوق اصول و ارزش‌‌های ثابت و آرمان‌‌های اصیل انقلابی بر عملگرایی و منفعت‌طلبی سیاستمداران تکنوکرات هستند، شخص رهبر معظم انقلاب اسلامی‌اند که همواره حافظ راهبردهای ثابت نظام از جمله رویارویی با استکبار جهانی و دفاع و حمایت از مستضعفان جهان هستند. پافشاری و مراقبت ایشان اجازه منحرف شدن حرکت انقلاب اسلامی از ریل‌‌گذاری معمار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) را نداده‌‌ است. 

مقام معظم رهبری در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت عید مبعث، به بهانه تشریح موضع‌شان نسبت به وقایع اوکراین، به یکی از این اصول ثابت اشاره کردند. ایشان با تأکید بر موضع ثابت جمهوری اسلامی ایران در مخالفت با جنگ، گفتند: ما با جنگ، کشته شدن مردم و تخریب زیرساخت‌های متعلق به ملت‌ها در هر جای دنیا مخالفیم. این «حرف ثابت» جمهوری اسلامی است و سیاست ما مانند غربی‌ها دوگانه نیست که بمب انداختن بر سر کاروان عروسی در افغانستان و کشتن مردم عراق، مبارزه با تروریسم نام بگیرد. 

طی چند روز گذشته برخی افراد و رسانه‌‌ها با طعنه وانمود می‌‌کردند جمهوری اسلامی در جنگی که یک طرف آن متحد استراتژیکش باشد از آرمان‌‌هایش کوتاه می‌‌آید اما رهبر حکیم انقلاب بار دیگر بر تخطی‌‌ناپذیری راهبردهای نظام از اصول ثابت تاکید کردند. شاهد سخن ایشان حرکت 40 ساله انقلاب بر مبنای همین اصل ثابت بوده که یک نقطه تاریک در کارنامه انقلاب باقی نگذاشته است. فتوایی که با وجود اصرار سیاستمداران عملگرا در مقاطعی بر اقدام به تولید کلاهک هسته‌‌ای، هرگز اجازه نداده نظام اسلامی حتی در دوره توانایی علمی و لجستیکی، قدمی برای تولید سلاح کشتار جمعی بردارد و برد موشک‌‌ها را از حد مشخصی فراتر ببرد؛ قاطعیتی که در مقاطع مختلف چون جنگ آمریکا با صدام در سال 69، ترور دیپلمات‌های ایرانی در مزارشریف در سال ۷۷ و حمله طالبان به افغانستان در تابستان گذشته با وجود اصرار تندروها، اجازه تخطی از صلح‌‌طلبی انقلابی و ورود به جنگ را نداده و از گرفتار شدن کشور در باتلاق جنگ در مرزهایش جلوگیری کرده است. ایشان اجازه ندادند تحلیل هزینه/ فایده جای حاکمیت اصول بنیادین را در حرکت کلی کشور بگیرد. ‌‌اصرار بر اصول ثابت انقلاب در طول سالیان متمادی‌‌ است که رهبری چون ایشان را مورد احترام سیاستمداران جهان قرار داده و امنیت و عزت ملت ایران را حفظ کرده است.

طی ۲۴ ساعت ۹ هزار و ۳۱۲ بیمار «کووید-19» در کشور شناسایی شدند و متاسفانه ۲۲۶ نفر نیز جان خود را به دلیل این بیماری از دست دادند. بنا بر اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، از ظهر روز دوشنبه تا ظهر روز سه‌شنبه بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۹ هزار و ۳۱۲ بیمار جدید مبتلا به «کووید-19» نیز در کشور شناسایی و هزار و ۷۰۱ نفر از آنها بستری شدند. این در حالی است که متاسفانه در طول این مدت، ۲۲۶ بیمار «کووید-19» جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۱۳۷ هزار و ۶۴ نفر رسید. خوشبختانه تاکنون ۶ میلیون و ۶۶۵ هزار و ۷۰۲ نفر از بیماران بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. از سویی ۴ هزار و ۲۷ نفر از بیماران مبتلا به «کووید-19» در بخش‌ مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند. همچنین تاکنون ۴۷ میلیون و ۳۳۵ هزار و ۶۹۶ آزمایش تشخیص «کووید-19» در کشور انجام شده است. در حال حاضر ۱۸۴ شهرستان در وضعیت قرمز، ۱۸۷ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۷۶ شهرستان در وضعیت زرد و یک شهرستان در وضعیت آبی قرار دارد.

گروه اقتصادی: اوایل این هفته بود که کشور‌های غربی در پاسخ به حمله نظامی روسیه به اوکراین، تحریم‌های مالی و اقتصادی از جمله قطع دسترسی برخی بانک‌های روسی به سوئیفت و ایجاد محدودیت‌هایی برای بانک مرکزی روسیه علیه این کشور اعمال کردند. با این حال مقامات روسیه اعلام کردند که این کشور برای مقابله با این تحریم‌ها آماده است و در برابر آنها مقابله خواهد کرد. پرواضح است که روسیه گزینه‌های زیادی را برای پاسخ به تحریم‌های غرب و مقابله با آنها روی میز دارد اما شاید بتوان گفت برگ برنده روسیه در این جنگ اقتصادی، رابطه نزدیک این کشور با دومین اقتصاد بزرگ دنیا، چین است. مطمئنا پیوند چین به عنوان یکی از قدرتمندترین کشور‌های صنعتی جهان با روسیه، کشوری سرشار از انرژی و منابع طبیعی، اتحاد عظیمی را به وجود خواهد آورد. 

 

* تجارت 147 میلیارد دلاری چین و روسیه

پکن سابقه ارائه حمایت اقتصادی از مسکو را در جریان درگیری‌های روسیه با غرب از جمله در ماجرای الحاق کریمه به روسیه دارد. از زمان الحاق کریمه در سال 2014، توانایی مسکو برای کاهش ضربه تحریم‌ها تقویت نیز شده است زیرا ۲ کشور به طور پیوسته استفاده از دلار را در تجارت دوجانبه خود کاهش داده‌اند و روابط اقتصادی چین و روسیه نیز تقویت شده است؛ تجارت دوجانبه ۲ کشور در سال 2021 به رکورد 146.9 میلیارد دلار رسید. در واقع تلاش‌های ۲ کشور برای کاهش استفاده از دلار و افزایش تسویه‌حساب‌ها به ارز‌های دیگر از جمله روبل و یوآن است که در قرارداد‌های اخیر ۲ کشور در بخش انرژی نیز خود را نشان داده است. 

هنگامی که پوتین ماه فوریه در پکن با شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین ملاقات کرد، گازپروم روسیه و شرکت ملی نفت چین (CNPC) قراردادی 25 ساله به ارزش ۵/۱۱۷ میلیارد دلاردرباره یک مسیر جدید عرضه گاز به نام خط لوله پاور آو سیبری (‌Power of Siberia) امضا کردند که سال 2019 راه‌اندازی شده و انتظار می‌رود در سال 2025 به ظرفیت کامل برسد. 

روس‌نفت (Rosneft) که بزرگ‌ترین تولید‌کننده نفت خام روسیه و بزرگ‌ترین صادرکننده نفت روسیه به چین است - که 7 درصد از کل تقاضای سالانه این کشور را به خود اختصاص می‌دهد - در این ماه با CNPC برای تامین 100 میلیون تن نفت از طریق قزاقستان به چین طی 10 سال توافق کرد. همچنین هفته گذشته گازپروم اعلام کرد که تمام تسویه‌حساب‌ها برای سوخت هواپیماهای روسی در چین را به یوآن تغییر می‌دهد، گازپروم نخستین شرکت روسی است که چنین ابتکاری را به خرج داده است. 

از طرف دیگر خرید نفت چین از روسیه در ماه دسامبر از خرید نفت این کشور از عربستان سعودی پیشی گرفت. ۶ روز قبل از شروع حمله نظامی نیز روسیه از قراردادی به ارزش بیش از 20 میلیارد دلار برای فروش 100 میلیون تن زغال سنگ به چین خبر داده بود. به نظر می‌رسد رهبران پکن به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین چشم‌انداز ژئوپلیتیکی آنها در پیوند قدرت صنعتی عظیم خود با منابع طبیعی عظیم روسیه است. معاملات اخیر مواد غذایی از جمله گندم و همچنین قرارداد‌های انرژی میان ۲ کشور نشان‌دهنده سیگنالی از همسویی اقتصادی چین با روسیه است. 

 

* مواد غذایی، حوزه رو به ‌رشد تجارت چین و روسیه

اگرچه حجم تجارت مواد غذایی روسیه با چین کوچک است اما در حال گسترش است. سال 2019 چین اجازه واردات دانه سویا را از تمام مناطق روسیه داد و ۲ کشور قراردادی را برای تعمیق همکاری در زنجیره تامین سویا امضا کردند که شاهد رشد بیشتر شرکت‌های چینی در روسیه بود. صادرات سویا به چین در سال گذشته میلادی به 540 هزار تن رسید و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2024 به 3.7 میلیون تن برسد. در سال 2021 چین واردات گوشت گاو از روسیه را تایید و در جمعه گذشته، واردات گندم از تمام مناطق روسیه را مجاز کرد. دیگر صادرات مواد غذایی از روسیه به چین شامل ماهی، روغن آفتابگردان، روغن کلزا، مرغ، آرد گندم و شکلات است. چین همچنین با واردات الوار و محصولات مرتبط با آن در سال گذشته به ارزش 4.1 میلیارد دلار، خریدار بزرگ الوار از روسیه است. از طرف دیگر، چین محصولات مکانیکی، ماشین‌آلات و تجهیزات حمل و نقل، تلفن همراه، خودرو و محصولات مصرفی خود را به روسیه صادر می‌کند. صادرات چین به روسیه در سال گذشته به 67.6 میلیارد دلار رسید که نسبت به سال گذشته 34 درصد افزایش داشته است. 

 

* چین، سرمایه‌گذار پروژه‌های روسیه در غیاب غرب

تحریم‌های غرب در سال‌های اخیر روسیه را مجبور کرده است به چین به عنوان سرمایه‌گذار پروژه‌های گوناگون نگاه کند و همچنین بانک‌های دولتی چین به روسیه کمک کرده‌اند همه چیز را از زیرساخت‌ها گرفته تا پروژه‌های نفت و گاز تحت عنوان طرح کمربند و جاده چین، تامین مالی کند. 

در سال‌های ابتدایی تحریم علیه روسیه، تجارت خارجی این کشور با اتحادیه اروپایی و آمریکا و حتی کل دنیا تحت تاثیر قرار گرفت و کاهش یافت، زیرا شوک تحریم‌ها رویکرد سایر کشورها در تعاملات تجاری با روسیه را محافظه‌کارانه‌تر کرد. اما روسیه با انجام برخی اقدامات به مرور جایگاه خود در تجارت خارجی را بازیابی کرد. صادرات روسیه در سال 2014 معادل 497 میلیارد دلار بود که به 391 میلیارد دلار در سال 2015 کاهش یافت. در سال 2016 این میزان باز هم کاهش یافت و به 330 میلیارد دلار رسید اما طی سال‌های 2017 و 2018 به مسیر افزایشی برگشت. 

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در همایش اقتصادی مسکو در اکتبر 2014 با اشاره به تغییر رویکرد اقتصادی این کشور توضیح می‌دهد: شرایط ما سخت‌تر شده است. با این حال، این برای ما انگیزه می‌سازد، یکی از اولویت‌های ما بهبود کسب‌وکار، تجارت و شراکت در سرمایه‌گذاری با کشورهای آمریکای لاتین، کشورهای حاشیه اقیانوس آرام و نیز کشورهایی نظیر چین و هند است. 

در سال‌های پس از تحریم، روابط اقتصادی روسیه با چین در ابعاد گوناگونی گسترش یافت. به بیانی تحریم‌ها علیه روسیه سنگ بنایی شد تا این ۲ کشور به شرکای استراتژیک همدیگر تبدیل شوند. در سال‌های اخیر سطح روابط تجاری روسیه با چین - حتی نسبت به سال‌های قبل از تحریم- افزایش چشمگیری داشته است. آمار‌ها نشان می‌دهد روسیه در فاصله سال‌های 2000 تا 2017 بزرگ‌ترین دریافت‌کننده منابع مالی بخش دولتی چین است و 107 وام و اعتبار صادراتی به ارزش 125 میلیارد دلار از مؤسسات دولتی چین را بین این سال‌ها دریافت کرده است. چین و روسیه در سال 2010 شروع به استفاده از ارزهای خود برای تسویه تجارت دوجانبه کردند و نخستین خط سوآپ ارزی خود را در سال 2014 افتتاح کردند که در سال 2020 آن را به مبلغ 150 میلیارد یوآن طی ۳ سال تمدید کردند. تسویه با یوآن 28 درصد از صادرات چین به روسیه را در نیمه اول سال 2021 به خود اختصاص داده است، در حالی که این رقم در سال 2013 تنها 2 درصد بود، زیرا هر ۲ کشور به دنبال کاهش اتکا به دلار و توسعه سیستم‌های پرداخت فرامرزی مربوط به خود هستند. در ژوئن 2021 پول ملی چین 13.1 درصد از ذخایر ارز خارجی بانک مرکزی روسیه را به خود اختصاص داده بود در حالی که در ژوئن 2017 این میزان تنها 0.1 درصد بود. همچنین در همین مدت دارایی دلاری مسکو از 46.3 درصد به 16.4 درصد کاهش یافته است. 

 

* یوآن می‌تواند به روبل کمک کند؟

پس از آغاز درگیری‌ها در اوکراین و سپس اعمال تحریم‌های غربی علیه مسکو، ارزش روبل سیر نزولی به خود گرفت. از طرفی تحریم‌ها علیه بانک مرکزی روسیه و قطع دسترسی این کشور به منابع ارزی خود نگرانی‌ها درباره کاهش ارزش روبل را بیش از پیش افزایش داده است. 

تحلیلگران معتقدند ممنوعیت سوئیفت می‌تواند روسیه را در میان‌مدت وادار کند تا اتکای خود را به سیستم مشابه چینی افزایش دهد و در نهایت استفاده از یوآن را در سطح جهانی تقویت کند. روسیه حجم ذخایر ارزی و طلای خود را به حدود 640 میلیارد دلار افزایش داده است که در تئوری به این کشور کمک می‌کند تا در صورت وحشت و نوسانات بازار، روبل را تثبیت کند. حدود نیمی از ذخایر روسیه به دلار و یورو و حدود 20 درصد به طلا و حدود 13 درصد به یوآن است. اما همان‌طور که فایننشال‌تایمز می‌نویسد: «تحریم‌های اعمال شده توسط ایالات متحده، اتحادیه اروپایی و بریتانیا علیه بانک مرکزی روسیه احتمالا بسیاری از این ذخایر اگر نگوییم همه را، بی‌فایده خواهد کرد».

یکی دیگر از گزینه‌های مطرح برای مقابله با تحریم‌های غرب، استفاده از روبل و یوآن دیجیتال و رمزارز‌هاست. نکته قابل توجه اینجاست که در هفته‌های اخیر پوتین عنوان کرده بود کشورش در حوزه استخراج بیت‌کوین، معروف‌ترین رمزارز دنیا، مزیت‌هایی را دارد. جدای از رمزارز‌ها، یوآن و روبل دیجیتال نیز می‌توانند در شکست تحریم‌های غرب موثر باشند. روبل دیجیتال در اکتبر سال 2020 توسط بانک مرکزی روسیه معرفی شد. بر خلاف رمزارز‌های غیرمتمرکز، این نوع ارزهای دیجیتال در اختیار بانک مرکزی و تحت نظر آن است. نخستین نمونه از روبل دیجیتال قرار است در کریمه آزمایش شود. روسیه امید دارد با این کار به هدف کاهش وابستگی به دلار آمریکا، تقویت روبل در سطح جهان و به حداقل رساندن خطر تحریم‌ها دست یابد. اگرچه توانایی دور زدن کامل تحریم‌های ایالات ‌متحده با استفاده از ارزهای دیجیتال و رمزارزها محدود است. از مارس 2018 اداره کنترل دارایی‌های خارجی ایالات‌ متحده (اوفک) بین معاملات پولی عادی و معاملات ارز دیجیتال تفاوتی قائل نشده است. اوفک همچنین در حال کشف ابزارهای جدید فناورانه برای تجزیه و تحلیل و ردیابی معاملات مبتنی بر بستر بلاکچین است.

 

گروه سیاسی: حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای صبح دیروز در سخنانی به مناسبت خجسته عید مبعث، مهم‌ترین هدیه اسلام و بعثت به بشریت را دعوت به «تفکر و عقلانیت» و «تزکیه و مفاهیم اخلاقی» برای مقابله با جاهلیت دانستند و با اشاره به شکل‌گیری جاهلیت مدرن در غرب به‌ صورت سازمان‌یافته و با ابعاد گسترده‌تر تأکید کردند: امروز مظهر واضح و کامل جاهلیت مدرن، رژیم مافیایی آمریکاست که اساسا یک رژیم بحران‌ساز و بحران‌زیست است.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر حکیم انقلاب اسلامی با اشاره به قضایای اوکراین و عبرت‌های آن، این موضوع را نمونه‌ای آشکار از سیاست بحران‌سازی آمریکا خواندند و افزودند: برخلاف مواضع دوگانه غربی‌ها موضع ثابت جمهوری اسلامی ایران همواره مخالفت با جنگ و تخریب در همه مناطق دنیاست و علاج بحران اوکراین و قضاوت درباره آن را منوط به شناخت ریشه‌های واقعی آن می‌دانیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تبریک عید سعید مبعث به ملت ایران و همه مسلمانان جهان، «گسترش عقلانیت» و «پرورش و گسترش  مفاهیم اخلاقی» را ۲ عنصر برجسته از سلسله ارزش‌های اسلامی برشمردند و با اشاره به اینکه هر ۲ ارزش متعالی، بزرگ‌ترین هدیه بعثت و اسلام به بشریت است، گفتند: به ‌واسطه بعثت پیامبر اسلام(ص)، مردم جزیره‌العرب در دوران جاهلیت و با خصوصیاتی همچون گمراهی، نادانی، فتنه‌های بزرگ، تعصب‌های کور، خشونت و لجاجت، تکبر و حق‌ناپذیری و رذایل اخلاقی و ناهنجاری‌های جنسی، تبدیل به ملتی متحد، فداکار، بافضیلت و دارای نیکوترین خلقیات با آوازه‌ای جهانی شدند.

ایشان با تأکید بر اینکه بعثت و اسلام زمینه این کار به ظاهر نشدنی و محال را فراهم کرد، افزودند: مهم‌ترین درس بعثت این است که اگر اراده مردم در طول اراده الهی قرار گیرد، کارها و اهدافی که بر اساس محاسبات انسانی رسیدن به آنها غیرممکن به نظر می‌رسد، محقق خواهد شد.

رهبر انقلاب اسلامی ریشه‌کنی سلطنت در ایران و شکل‌گیری نظام اسلامی را نمونه‌ای از تکرار تجربه نبوی دانستند و خاطرنشان کردند: رهبری مخلصانه امام بزرگوار و همت ملت ایران باعث شد کار به ظاهر ناممکن محقق شود و سلطنت جائرانه‌ای که همه قدرت‌های دنیا پشتیبان آن بودند، از بین برود و انقلاب اسلامی به ملت ایران عظمت ببخشد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه نقطه اوج نهضت نبوی، تشکیل حکومت اسلامی است، خاطرنشان کردند: برخلاف نظر عده‌ای که دین را جدا از سیاست و حکومت معرفی می‌کنند، تشکیل حکومت، شورانگیزترین بخش نهضت نبوی است و پیامبر اسلام(ص) به تشکیل حکومت نیز اکتفا نکردند و بعد از آن به مقابله همه‌جانبه با دشمنان پرداختند.

ایشان مهم‌ترین جهت‌گیری پیامبر اسلام(ص) در بعثت را مقابله با جاهلیت دانستند و با اشاره به ابعاد مختلف این جاهلیت تأکید کردند: امروز همان ابعاد جاهلیت پیش از اسلام، به صورت سازمان‌یافته و بشدت گسترده در دنیای به ‌اصطلاح متمدن غربی که بر پایه حرص و طمع بنا شده است، وجود دارد.

رهبر انقلاب اسلامی افزودند: حرص و طمع، پول، تبعیض، استفاده از علم و فناوری برای کشتار انسان‌ها، غارت کشورهای ضعیف و ابتذال شدید اخلاقی و هرج‌و‌مرج جنسی، شاخص‌ها و پایه‌های اصلی تمدن غرب است که در واقع شکل مدرن شده همان جاهلیت پیش از اسلام است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بهره‌گیری از درس‌های بعثت برای مقابله با جاهلیت مدرن را ضروری خواندند و گفتند: «تقویت ایمان دینی»، «توسعه گروه‌های مؤمن و مقاوم در سراسر جهان»، «قوت و استحکام نظام اسلامی»، «برنامه خردمندانه و حکمت‌آمیز» و «شناخت وسیع مختصات جاهلیت مدرن» عواملی هستند که زمینه مقابله با این جاهلیت را فراهم می‌آورند.

ایشان با تأکید بر اینکه نظام اسلامی یک نمونه برای مقابله با جاهلیت مدرن است، افزودند: با اینکه نظام اسلامی هنوز در نیمه راه است و هنور با هدف‌های بزرگ فاصله زیادی دارد اما برای مسلمانان و مردم دنیا یک الگوی جذاب است.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ماجرای چندی پیش توهین پلیس در یک کشور به عکس سردار شهید سلیمانی و ایستادگی مردم و مجبور شدن پلیس به عذرخواهی، خاطرنشان کردند: این نمونه نشان می‌دهد الگوی نیمه‌کاره انقلاب اسلامی جذاب است و اگر مسیر بخوبی ادامه پیدا کند و کارها با اتقان پیش رود، قطعا یک الگوی بسیار جذاب به ‌وجود خواهد آمد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نمونه واضح و کامل جاهلیت مدرن در دنیای امروز را رژیم آمریکا دانستند و با تأکید بر اینکه «بحران‌سازی» از ویژگی‌های اصلی آمریکاست، افزودند: رژیم آمریکا «بحران‌ساز و بحران‌زیست» و اساسا یک «رژیم مافیایی» است که شبکه‌های مافیای سیاسی، اقتصادی و اسلحه‌سازی در درون آن، از گسترش بحران‌ها در جهان، تغذیه و ارتزاق می‌کنند.

ایشان با اشاره به نقش مؤثر شبکه‌های مافیایی در کنترل و هدایت سیاست‌های آمریکا گفتند: این مافیاها که حتی روی کار آمدن و برکناری رؤسای‌جمهور آمریکا به دست آنهاست، برای بقای خود به خلق بحران و ایجاد کانون‌های بحران در مناطق مختلف دنیا نیاز دارند.

رهبر انقلاب بحران‌های پدید آمده در سال‌های گذشته همچون ایجاد داعش را از جمله بحران‌آفرینی‌های رژیم مافیایی آمریکا برشمردند و افزودند: سگ دست‌آموز آنها یعنی داعش که خودشان به ایجاد آن اعتراف کردند، انسان‌های بی‌گناه را علناً سر می‌برید و زنده زنده می‌سوزاند یا در آب غرق می‌کرد تا کارخانه‌های اسلحه‌سازی آمریکا از این بحران‌ها استفاده حداکثری کنند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بحران اوکراین را نیز نتیجه سیاست‌های آمریکا خواندند و تأکید کردند: امروز اوکراین قربانی سیاست بحران‌سازی آمریکاست، زیرا آمریکا بود که با دخالت در مسائل داخلی اوکراین، راه انداختن اجتماعات و ایجاد کودتای مخملی و رنگی، حضور سناتورهای آمریکایی در اجتماعات معارضان و جابه‌جا کردن دولت‌ها، این کشور را به این نقطه کشاند.

ایشان با تأکید بر موضع ثابت جمهوری اسلامی ایران در مخالفت با جنگ گفتند: ما با جنگ، کشته شدن مردم و تخریب زیرساخت‌های متعلق به ملت‌ها در هر جای دنیا مخالفیم. این حرف ثابت جمهوری اسلامی است و سیاست ما مانند غربی‌ها دوگانه نیست که بمب انداختن بر سر کاروان عروسی در افغانستان و کشتن مردم عراق، مبارزه با تروریسم نام بگیرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به نمونه‌هایی از بحران‌سازی‌های آمریکا اشاره کردند و افزودند: آمریکا در شرق سوریه چه می‌کند؟ چرا نفت سوریه را می‌دزدند؟ چرا در افغانستان ثروت ملی مردم را می‌ربایند و غصب می‌کنند؟ چرا در غرب آسیا از جنایات شبانه‌روزی صهیونیست‌ها دفاع و همه این بحران‌سازی‌ها را به اسم دفاع از حقوق بشر انجام می‌دهند؟

ایشان جنایت علیه مردم یمن را نمونه دیگری از رفتار متناقض غرب و آمریکا خواندند و گفتند: ۸ سال است مردم یمن زیر بمباران هستند اما غربی‌ها نه تنها محکوم نمی‌کنند، بلکه از جنایت علیه مردم، پشتیبانی تبلیغاتی، رسانه‌ای، زبانی و حتی حمایت عملی می‌کنند.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه ما در اوکراین طرفدار توقف و خاتمه جنگ هستیم، گفتند: اما علاج بحران در صورتی ممکن است که ریشه‌های آن شناخته شود. ریشه بحران در اوکراین، سیاست‌های آمریکا و غرب است که باید آن را شناخت و بر اساس آن قضاوت و اقدام کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بیان عبرت‌های مهم از قضایای اوکراین خاطرنشان کردند: عبرت اول برای همه دولت‌ها این است که پشتیبانی قدرت‌های غربی از کشورها و دولت‌های دست‌نشانده آنها یک سراب است و واقعیت ندارد. ایشان اوکراین امروز و افغانستان دیروز را ۲ شاهد زنده برای دولت‌های متکی به آمریکا و اروپا خواندند و افزودند: هم رئیس‌جمهور اوکراین و هم رئیس‌جمهور فراری افغانستان گفتند ما به آمریکا و دولت‌های غربی اعتماد کردیم اما آنها ما را تنها گذاشتند.

رهبر انقلاب در بیان عبرت دوم، «مردم» را مهم‌ترین پشتوانه دولت‌ها خواندند و افزودند: اگر در اوکراین مردم وارد میدان می‌شدند، وضع دولت اینگونه نمی‌شد اما چون مردم دولت را قبول نداشتند وارد نشدند. همچنان که مردم در زمان حمله آمریکا به عراق در دوران صدام به میدان نیامدند اما همین مردم در مقابل حمله داعش به میدان آمدند و با سرکوب آن خطر بزرگ، داعش را به عقب راندند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مردم را عامل اصلی استقلال کشورها خواندند و با اشاره به تجربه شیرین ملت ایران در غلبه بر دشمن بعثی که متکی به حمایت همه قدرت‌ها بود، گفتند: باید با چشم باز و اندیشه و عمل درست، از عبرت‌های بزرگ بهره گرفت.

گروه سیاسی: درگیری‌ها در اوکراین بار دیگر رسانه‌های مختلف و مشهور جهانی را در پوشش موضوعی واحد بسیج کرده است. اجماع کامل نهادهای بین‌المللی در محکومیت روسیه تا جایی پیش رفته که حتی فیفا نیز به عنوان نهادی که همواره منادی سیاست‌زدایی از فوتبال بوده است، تبدیل به بازیگری فعال برای محکوم کردن روسیه شده است. اما عیان شدن نگاه جانبدارانه تمام نهادهای بین‌المللی که در سال‌های گذشته هیچ واکنشی نسبت به تجاوز نظامی غرب به خاورمیانه نداشته‌اند تمام ماجرا نبود و رسانه‌های اروپایی در تشریح شرایط اوکراین بدون هیچ لکنت و حفظ ظاهری، صراحتا سفیدپوستان چشم‌آبی اوکراین را در جایگاهی بالاتر از آوارگان مظلوم خاورمیانه خواندند. در همین زمینه روز شنبه دانیل هانان، گزارشگر روزنامه بریتانیایی «تلگراف» و سیاستمدار سابق نوشت: «آنها (اوکراینی‌ها) خیلی شبیه ما هستند، این موضوع بسیار شوکه‌کننده‌تر است». وی در ادامه افزود: «اوکراین یک کشور اروپایی است. مردمش «نتفلیکس» تماشا می‌کنند و حساب‌های اینستاگرامی دارند. در انتخابات آزاد رای می‌دهند و روزنامه‌های بدون سانسور می‌خوانند. جنگ دیگر چیزی نیست که مخصوص مردم فقیر و دورافتاده باشد. ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد». 

«چارلی داگاتا» خبرنگار ارشد «سی‌بی‌اس» آمریکا نیز در گزارش روز جمعه خود از تحولات اوکراین در کی‌یف گفت: «اوکراین مانند عراق یا افغانستان نیست که چندین دهه شاهد درگیری بوده باشد». وی افزود: «این یک کشور نسبتا متمدن و نیمه‌‌اروپایی است؛ کشوری که انتظار نمی‌رود رویدادهای عراق و افغانستان در آن تکرار شود». در موردی دیگر «کلی کوبیلا» گزارشگر شبکه آمریکایی «ان‌بی‌سی‌ نیوز» روی تصاویر گروهی از مردم وحشت‌زده اوکراین در گزارش خود گفت: «اینها پناهجویان سوریه نیستند، اوکراینی هستند... آنها مسیحی، سفیدپوست و شبیه ما هستند». یکی از تحلیلگران شبکه «‌BFMTV» فرانسه گفت: «ما اینجا درباره سوری‌هایی که از بمباران رژیم تحت حمایت پوتین در سوریه فرار کرده‌اند، صحبت نمی‌کنیم. ما از اروپایی‌هایی حرف می‌زنیم که با اتومبیل‌هایی شبیه خودروهای ما برای نجات جان خود شهر و خانه را ترک می‌کنند». یکی دیگر از مفسران این کانال نیز گفت: «ما شاهد پرتاب موشک‌های کروز به یک شهر اروپایی در قرن بیست‌و‌یکم هستیم، انگار در عراق یا افغانستانیم. می‌توانید تصور کنید؟». «جین لوئیس بورلانژ» از اعضای مجمع ملی فرانسه نیز در طول یک برنامه گفت پناهندگان اوکراینی «مهاجرانی سطح بالا و روشنفکر» خواهند بود. 

سریال توهین خبرنگاران و کارشناسان اروپایی به مردم خاورمیانه و صراحت لهجه‌شان در ارزش‌گذاری قربانیان جنگ با واکنش‌های گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی مواجه شد. تحقیر مردم خاورمیانه به شکلی که گویی جنگ و توحش امری محتوم برای این مردم است و درگیر شدن اروپایی‌ها با جنگ فاجعه‌ای منحصر‌به‌‌‌فرد است، بار دیگر پرده از نگاه استعماری غرب نسبت به مردم دیگر نقاط جهان برداشت. یکی از نکاتی که در این میان بسیار قابل توجه است پیشینه تاریخی غرب در جرقه زدن عمده جنگ‌ها و درگیری‌هایی است که در مناطق مختلف جهان از جمله خاورمیانه به وجود آمده است. 

کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی با اشاره به مجموعه اظهارات نژادپرستانه رسانه‌های غربی و مقایسه آن با سکوت حمایت‌آمیز دولت‌های غربی در قبال جنایاتی که سال‌های اخیر در افغانستان، یمن، سوریه، عراق، فلسطین، سومالی و... رخ داده است، درگیری‌های اوکراین را فرصتی مناسب برای بازخوانی رویکرد اروپا و آمریکا در برابر جنگ‌هایی که غرب در خاورمیانه جرقه ‌زده است دانستند. 

این قاب جدیدی است ز عکاسی مغرب

فرجام توسل به دموکراسی مغرب

گیرند مگر عبرتی از غربت اوکراین

عشاق سرآسیمه و احساسی مغرب

یاری طلبد ملتی و مانده کمک‌ها

در پیچ و خم ریل بروکراسی مغرب

بیدار شود موقع تهدید تل‌آویو

امروز ببین خفتن خرناسی مغرب

با کیف و کراوات به امداد کی‌یف رفت

دلدار ندیدیم به حساسی مغرب!

از دور دهد دست به اوکراین، مبادا

آلوده شود ناخن وسواسی مغرب

در بستن پیمان همه دارند قواعد

اکنون بنگر قاعده‌نشناسی مغرب

بگریخت به هنگام خطر، ناتوی ناتو

بشناس تو ابلیسی و نسناسی مغرب

گیرم جلساتی شده برپا، چه بخاری

خیزد ز بیانیه اجلاسی مغرب؟

پرخاش مکن! جانب پوتین نگرفتم

چون روسیه هم هست به سیاسی مغرب

اوکراین، ویتنام کرملین شده اما

افتاده در این چاه ز خناسی مغرب

دلخوش نه به روسیم نه چین، بلکه ملولیم

از مکر و فزون‌خواهی تگزاسی مغرب

بس لاله چو عباس علی چیده از ایران

هرز است گل لاله‌ عباسی مغرب

باید نگران بود ز ماشین ترقی

وقتی که شود تعبیه بر شاسی مغرب

در جاده پی محکمی چکمه‌ خود باش

پرهیز کن از چرخک زاپاسی مغرب

ای شرق! بزن شانه به گیسوی پریشان

مأیوس شو از روسری یاسی مغرب

انگشت به سنگ وطن خویش بیارای

باشد بدل، انگشتر الماسی مغرب

عفریته‌ زشتی است ولی شد ز نظرها

از لطف کله گیس، نهان طاسی مغرب

این قصه دراز است ولی حوصله‌ام شد

چون قافیه‌ام تنگ ز رقاصی مغرب

اشکان صدیق: مفهوم بعثت و مفاهیم پیرامونی آن یکی از اصلی‌ترین مباحث دینی در اسلام است. قرآن کریم بارها از این مفهوم استفاده کرده و دلایلی را برای بعثت انبیا بویژه پیامبر عظیم‌الشأن اسلام برشمرده است. به تبع قرآن کریم، اندیشمندان اسلامی متعددی به تشریح این مفهوم اصیل اسلامی پرداخته‌ و نظرات مختلف و بعضا متفاوتی را مطرح کرده‌اند. یکی از دقیق‌ترین و بهترین نظرات و تحلیل‌ها در این زمینه متعلق به حضرت آیت‌الله‌العظمی‌ خامنه‌ای است. 

ایشان در کتاب گرانقدر «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» به بحث بعثت پرداخته‌اند و در ابتدای بحث با نقد وضعیت مسلمانان و آشنایی اندک آنها با مفهوم بعثت پیامبر اسلام، می‌فرمایند: «جامعه ما هنوز مفهوم نبوت و معنای بعثت و هدف از بعثت و انجام و فرجام بعثت و راه بعثت را نمی‌داند؛ نمی‌داند که به این وضع دچار است، مسلمان هدف بعثت محمدی را نمی‌داند که این‌گونه است کارش. اگر هدف بعثت پیغمبرش را می‌دانست، دنبال آن هدف می‌رفت. ما هنوز در مسائل اولی، مسائل مقدماتی، مسائل اصلی در زمینه نبوت گیریم، بپردازیم به مسائل فرعی و درجه 4 و 5؟»

ایشان در ادامه به تعریف واژه و مفهوم بعثت می‌پردازند: «بعثت به معنای برانگیختگی است. برانگیختگی یعنی چه؟ یعنی تحرک، حرکت بعد از رخوت و سستی و رکود. روز قیامت را همان‌طور که می‌دانید، می‌گویند «یوم‌البعث»، روز برانگیختگی، یا به تعبیر دیگر، روز رستاخیز. در نبوت چنین حالتی وجود دارد».

ایشان توضیح می‌دهند این انقلاب و دگرگونی چگونه برای پیامبر اتفاق می‌افتد و چه اثراتی بر حضرت محمد مصطفی(ص) می‌گذارد: «پیغمبر در مسیر معمولی جریان زندگی جمعی آن جامعه زندگی می‌کند، ناگهان وحی الهی می‌رسد. یک تحول عمیق در وجود او و در باطن او پدید می‌آید؛ آنقدر این تحول عجیب است، آنقدر شدید است که حتی در جسم پیامبر هم اثر می‌گذارد، در اعصاب پیامبر هم اثر می‌گذارد. آتش به جان پیغمبر می‌زند، تحولی به وجود می‌آورد؛ ناگهان در این انسان متفکر، انسان درست برو، انسان آماده، یک انقلابی به وجود می‌آورد؛ یک رستاخیزی. اصلا آدم، آدم قبلی نیست. محمد، محمد یک لحظه قبل نبود؛ انسان یک ساعت قبل نبود؛ یک چیز دیگری بود، اصلا یک عنصر دیگری، یک جوهر دیگری».

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای معتقدند بروز و ظهور این برانگیختگی و دگرگونی در پیامبر به ۲ شکل خود را نشان داد. شکل اول تاثیر در شخص خود پیامبر بود و شکل دوم تحول و انقلاب در جامعه: «در پیغمبری، یک تحول و دگرگونی هست، باید بگویم ۲ تحول و دگرگونی؛ اول در وجود خود پیامبر. بعثت، رستاخیز، انقلاب، تحول، اول در درون و ذات خود پیغمبر، در باطن خود نبی به وجود می‌آید. اول او عوض می‌شود، اول او از حال رکود و رخوت خارج می‌شود، بعد از آنی که در روح او، در باطن او قیامتی برپا شد، بعد از آنی که رستاخیزی در درون ذات نبی و روان او به وجود آمد، وقتی که خود او تحت تاثیر تحول وحی الهی قرار گرفت؛ بعد همین سرچشمه، همین تحول، همین شور، همین انقلاب، همین رستاخیز، از این چشمه فیاض جوشان - که روح نبی و باطن نبی است - می‌ریزد به اجتماع، منتقل می‌شود به متن جامعه بشری. بعد از آنی که در او تحول به وجود آمد، در جامعه تحول به وجود می‌آید. بعد از آنی که در باطن او رستاخیز عظیمی به پا شد، رستاخیز عظیم‌تری در متن جامعه برپا می‌شود. بعد از آنی که در دل او انقلاب به وجود آمد، به دست او، در جامعه انقلاب به وجود می‌آید و بعثت به معنای واقعی تحقق پیدا می‌کند. اول، بعثت در وجود او، انقلاب و تحول در باطن او به وجود آمد و بعد همین انقلاب منشأ شد که بتواند دنیایی را به تحول بکشد. اگر خودش عوض نمی‌شد، نمی‌توانست دنیا را عوض کند و این درسی است برای پیروان پیغمبر، تا بدانند تا خودشان عوض نشوند نمی‌توانند دنیا را عوض کنند. تو که بخشی و سهمی از هستی خودت نبردی، از این شور الهی و از این فروغ لطف نعمت نور پروردگار، خودت چیزی استفاده نکردی، مایه‌ای نبردی، به مردم چه می‌خواهی بدهی؟ اول آتش بشو، گداخته بشو، مشتعل بشو، تا بتوانی زغال‌ها را، سرد‌ها را، سیاه‌ها را مشتعل کنی و روشن کنی. پیغمبر، اول آتش به جان خودش ‌زده شد، اول دل خودش متحول و منقلب شد، اول شور قیامت در باطن خودش به وجود آمد که توانست دنیا را به شور قیامت بکشاند».

به اعتقاد معظم‌له اگر چه رسول گرامی اسلام در دوران پیش از بعثت یک انسان بزرگ و موحد بود و به وضع جامعه زمان خویش اعتراض می‌کرد اما اساسا وضعیت و احوالات پیامبر پیش از بعثت با بعد از آن قابل مقایسه نیست: «نبی، قبل از بعثت و قبل از پیامبری، از اول مشغول فکر کردن نیست که من چه کار کنم این جامعه را منقلب کنم، ممکن است ناراضی باشد و البته ناراضی است یک انسان باهوش، البته ناراضی است از وضع اختلاف طبقاتی زمان خود، از وضع جهل زمانه خود، از فقر زمان خود، از ستم زمان خود، از نادانی زمان خود و با تعبیر اسلامی خلاصه، از جاهلیت زمان خود البته ناراضی است؛ اما این نارضایی در حد یک نارضایی است فقط؛ در حد ایجاد یک تحول، یک انقلاب، ایجاد یک راهی ضد راه معمولی اجتماعی نیست».